5.2 ประโยชน์ของสมาธิและสุขภาพ Benefits of Meditation for Health 禅定与身体

5.2 ประโยชน์ของสมาธิและสุขภาพ

5.2.1 มนุษย์กับโรคภัยไข้เจ็บ

เหนือความสำเร็จใดๆ ของมนุษย์ สิ่งที่เป็นความปรารถนาอันสำคัญของแต่ละบุคคลคือการเป็นผู้มีสุขภาพพลานามัย ดี แต่ปัจจุบันสังคมมนุษย์มีการเปลี่ยนแปลง เงื่อนไขของการมีชีวิตที่ดีในสังคมก็มีการเปลี่ยนไป เช่น มีการแข่งขัน และเกิดภาวะตึงเครียดที่ส่งผลต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจแม้อายุขัย โดยเฉลี่ยของมนุษย์จะยืนยาวขึ้น แต่โรคภัยไข้เจ็บที่มีอาการสลับซับซ้อนและยากแก่การรักษาก็เกิดขึ้นตามมาอีก ด้วย เช่น โรคมะเร็ง เอดส์ หรืออาการทางจิตประสาทที่เกิดจากความตึงเครียดในชีวิตทำให้การแพทย์สมัยใหม่ เริ่มมีการค้นคว้าและเสาะแสวงหาวิธีการต่างๆ ที่จะมาบำบัดและช่วยให้ชีวิตมนุษย์ในโลกปัจจุบันดำเนินไปได้อย่างเป็นปกติ สุข แต่การค้นคว้าดังกล่าวล้วนมุ่งดำเนินไปในทางวัตถุ ส่วนในทางจิตใจนั้นเราจะพบว่าในพระพุทธศาสนามีหลักธรรมและข้อปฏิบัติต่างๆ ที่สามารถเป็นแนวทางที่จะนำมาซึ่งความสงบสุขทางจิตใจ และส่งผลต่อความมีสุขภาพดีทางร่างกายด้วย โดยเฉพาะเรื่องของการฝึกสมาธิที่ผู้คนทั้งหลายสามารถประพฤติปฏิบัติและ สัมผัสผลดีได้ด้วยตนเอง

 5.2    Benefits of Meditation for Health
5.2.1    The Nature of Illness

Any other form of success in life is useless unless supported by good health. However, in modern society, it is easy to forget the simple things that make life good. Modern phenomena like the ‘rat-race’ can lead us to misplace our efforts in search of happiness, to the detriment of our own health. Although our life expectancy might look longer, many new diseases have become widespread which have such complicated symptoms that effective treatment is problematic -whether it be cancer, AIDS or stress-induced mental conditions - meaning unending medical research in search of happiness. However, much of the research concerning mental components of disease have only rediscovered many principles of healing that Buddhism has already been using for thousands of years, especially the practice of meditation by which it is easy for people to practice self-healing.

5.2 禅定与身体
5.2.1 人类与疾病

每个人最美好的事情就是能获得成功，但成功的背后还必须仰赖着 健康的身体。但是现在人类社会改变，社会的生活条件也在改变，还有 产生各种病症对身体的影响，虽然现在人类的平均寿命比以前更长了， 但是其它疑难杂症也随之而来，比如：癌症、爱兹病或者由于精神紧张 导致的经神病，使得连新一代的医学技术都无法治疗，不得不研究寻找 其它治疗方法，但是这些研究都是要以物质作为基础的，至于精神病方 面我们会发现，在佛教里有各种佛法与实践方法，可以让内心安定并且 对身体有好处，尤其是修习禅定的人，可以亲身体验到其好处。

ทั้งนี้ มนุษย์ไม่ว่าจะมีเชื้อชาติศาสนาหรือเผ่าพันธุ์ใด ในทางพระพุทธศาสนานั้นถือว่าเป็นขันธ์ 5 หรือกองแห่งรูปธรรมและนามธรรมที่มาประชุมรวมกันเป็นหน่วยรวม ส่วนประกอบทั้ง 5 อย่างนั้นในพระสุตตันตปิฎกได้กล่าวไว้ ได้แก่
1. รูป คือส่วนที่เป็นรูป ร่างกาย พฤติกรรม ตลอดจนส่วนประกอบอันเป็นวัตถุภายนอกและคุณสมบัติต่างๆ
2. เวทนา คือส่วนประกอบที่มีความรู้สึก หรือที่เป็นการเสวยอารมณ์ ความรู้สึก สุข ทุกข์ เฉยๆ ซึ่งเกิดจากการรับหรือสัมผัสมาจากทวารทั้ง 5 ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย และอารมณ์ทางใจ
3. สัญญา คือความกำหนดได้หมายรู้ในอารมณ์ หรือจำได้หมายรู้ในลักษณะเครื่องหมายต่างๆ เช่น รูปร่าง สีสัน กลิ่น รส สัมผัส และธรรมารมณ์
4. สังขาร คือส่วนประกอบ หรือสภาพปรุงแต่งจิตให้ดีหรือชั่ว หรือเป็นกลางๆ
5. วิญญาณ คือส่วนที่เป็นความรู้แจ้งอารมณ์ทางทวารทั้ง 5 เช่น การได้ยิน ได้เห็น และได้อารมณ์ทางใจ เป็นต้น

 Buddhism analyses the human makeup of people belonging to all races, creeds and religions, into five psycho-physical constituents known as the Five Aggregates [khanda]:
     1.corporeality [ruupakhanda] i.e., the part of ourselves that is our physical body, behaviour, as well as physical objects external to ourselves;
     2.feelings [vedanaakhanda] i.e., the part of ourselves that determines emotions of happiness, suffering or ‘neither-happiness-nor-suffering, in relation to perceptions coming via the six senses - the eyes, ears, nose, tongue, body and mind;
     3.perception [sa~n~naakhandha] i.e., the part of ourselves that determines the qualities of perceptions such as their shapes, colours, smells, flavours, touch and Dhamma emotion;
     4.mental formations [sa"nkhaara-khandha] i.e., the part of ourselves which conditions the mind to be wholesome, unwholesome or neutral;
     5.consciousness [vi~n~naa.nakhandh

因此对于“人”不管是什么种族和宗教信仰，在佛教里认为，“人” 是五蕴的具体和抽象集中在一起，在经典里说到五蕴包括以下：
1.色    包括所有形态、物体、行为以及包括外界物质和各种质量。
2.受    感受的部分，或者说遇到各种情绪感觉到幸福、痛苦和自 然，等等。这些感觉可以从以下的器官感受得到，即：目艮、 耳、鼻、舌、身和心。
3.想    了解情绪，或者记住情绪和各种标志，比如：形态、颜色、 味觉、味道、触觉和法等。
4.行    包括调整心，让它变得好、坏或者是中等。
5.识    能够了别、认识，比如：听得见，看得见，或者有感受等。
กล่าวโดยสรุปจากข้างต้นก็คือ ร่างกายมนุษย์ประกอบด้วย 2 ส่วนใหญ่ๆ คือ ส่วนที่เป็นรูปหรือร่างกาย(นั่นคือรูป) และส่วนที่เป็นนามหรือจิตใจ (ซึ่งได้แก่ เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ) ดังนั้น การที่จะมีสุขภาพพลานามัยสมบูรณ์ ก็คือมีรูปและนามดำเนินไปปกตินั่นเอง และการจะเป็นผู้มีสุขภาพดีนั้นจะต้องดีทั้งร่างกายและจิตใจ อย่างไรก็ตามโรคภัยไข้เจ็บย่อมเกิดขึ้นกับตัวมนุษย์ เพราะเป็นสิ่งที่ยากจะหลีกเลี่ยงได้พ้น ย่อมสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งทางกายและจิตใจ ดังพระราชวรมุนี(ประยูร ธมฺมจิตโต)¹⁾ ได้กล่าวไว้ว่า
พระพุทธเจ้าตรัสว่า
“ คนเรามีโรคด้วยกันทั้งนั้น โรคมี 2 แบบคือ โรคทางกายกับโรคทางจิตวิญญาณ พระองค์ตรัสว่า เป็นไปได้ที่คนเราจะไม่ป่วยเป็นโรคทางกาย 7 วันบ้าง 7 สัปดาห์บ้าง 7 เดือนบ้าง 7 ปีบ้าง แต่เป็นไปไม่ได้ที่คนเราจะไม่ป่วยเป็นโรคทางจิตใจ หรือจิตวิญญาณที่เรียกว่าเจตสิก โรคแม้ชั่วขณะหนึ่ง ยกเว้นพระอรหันต์ ผู้สิ้นกิเลส”

In brief, the human being comprises two main parts, body (which is corporeality) and mind (which comprises feeling, perceptions, mental formations, and consciousness); therefore good health means good health of both body and mind. However, ‘disease’ can happen both in body and mind:1

“The Buddha said that man has diseases, there are two types of diseases - physical disease and mental disease. The Buddha said that it is humanly possible not to suffer from physical diseases for seven days, seven weeks, seven months or seven years, but it is impossible that a person can escape diseases of the mind called mental concomitants even for a single moment, unless they are an Arahant who has no further defilements ”.

总的来说，人由两大部分组成，即：躯干和心(色，受，想，行，识） 因此说健康的身体是身体和心理正常的表现，身心正常的人才算是健康 的人，不管怎么样身心的疾病还是会产生，因为这是无法避免的，
“佛陀曾开示：我们人类有两种疾病,一种是身体生 病,一种是心理生病，也可以说我们的身体可能七天、七 个星期、七个月，甚至七年都不生病,但是我们的心却是 不可能的，除了阿罗汉以外，一般人时时刻刻都患心理的 病。”


จากคำกล่าวข้างต้นแสดงว่า “ ใจ” สามารถเกิดโรคได้ง่ายกว่ากาย แต่ในตัวมนุษย์นั้น พระพุทธองค์ตรัสว่าใจมีความสำคัญและเป็นสิ่งควบคุมกาย เพราะการกระทำ ด้วยกายหรือวาจา ย่อมมีใจเป็นกลไกที่จะสั่งการให้ปรากฏออกมา ดังเช่นในคาถาธรรมบทที่ว่า
“ ธรรมทั้งหลายมีใจเป็นหัวหน้า มีใจประเสริฐที่สุด สำเร็จแล้วแต่ใจถ้าบุคคลมีใจอันโทษประทุษร้ายแล้ว กล่าวอยู่ก็ตาม ทำอยู่ก็ตาม ทุกข์ย่อมไปตามบุคคลนั้น เพราะทุจริต 3 อย่างนั้น เหมือนล้อหมุนไปตามรอยเท้าโคผู้ลากเกวียนไปอยู่ ฉะนั้น”²⁾

 Thus, we can see that the mind is more vulnerable to disease than the body. This is ironic because in Buddhism, the mind holds a more important place than the body, because it is the mind that is in control even of our physical or verbal actions as described in the first verses of the Dhammapada: 2
“Mind is the forerunner of all (evil states) — mind is chief; Mind-made are they. If one speaks or acts with an unscrupulous mind, because of that, suffering follows one, even as the (cart-) wheel follows the hoof of the draught-oxen.”

从以上的内容可以看出“心”比身体更容易生病，但是在生活中， 佛陀说：心很重要，可以控制身体，因为所作所为和言语，都是由心下 达指令表现出来的，如法句经说：
“心是诸(名)法的前导者，心是主，诸(名)法唯 心造。若人以邪恶之心言行，痛苦将跟随着他，有如车轮9跟随拉车之牛的足蹄。”
ดังนั้น เมื่อจิตใจได้รับการอบรมและฝึกฝนให้มีความสงบและมีสมาธิอันตั้งมั่น ย่อมจะนำไปสู่ความเป็นผู้มีปัญญา มีความสมบูรณ์ทางจิตใจและส่งผลดีแก่ร่างกายด้วย ดังนั้นการจะมีชีวิตอย่างมีความสุขได้ ไม่เพียงร่างกายจะมีสุขภาพพลานามัยแข็งแรงเท่านั้นจิตใจจะต้องมีความสะอาด บริสุทธิ์ผ่องใสอีกด้วย โดยเฉพาะจากคาถาธรรมบทข้างต้นได้ให้ความสำคัญว่าเป็นสิ่งที่มีความประเสริฐ ที่สุด ซึ่งถ้าจิตใจมีความตั้งมั่น แข็งแกร่ง ร่างกายก็จะเข้มแข็งตามไปด้วย ถึงแม้จะมีสุขภาพร่างกายเป็นปกติหากจิตใจไม่เข้มแข็งแล้ว ก็ย่อมทำให้บุคคลผู้นั้นมีความอ่อนแอ และนำไปสู่ความเป็นผู้มีโรคภัยไข้เจ็บได้ง่าย การที่สุขภาพจะดีและดำเนินเป็นปกติได้ จะต้องมีความสมดุลอย่างเป็นปกติของร่างกายและจิตใจ

If one maintains good health of mind by meditation, it will also contribute to one’s physical well-being. Therefore, happy living is derived not only from physical health, but also clarity and purity of mind. If one’s mind has determination and morale, one’s body will be strong too. If one’s body is un-diseased but one’s mind is run down, that person will soon succumb to disease. Thus, complete health needs a balance of health which extends to both body and mind.

因此当我们的心得到修练达到安定的时候，我们将会变成更有智慧， 心灵健康就会对身体有好处，生活也会幸福。生活中不但要求身体健康 还要心灵清净、明亮。以上《法句经》提到，心是主，如果心稳定、健 康，身体也会跟着健康。平时虽然身体正常，但是如果心不健康，那么 人也会疲软并且容易生病，身体要想健康，身体和心就必须均衡。

ทั้งนี้ในทัศนะของแพทย์แผนปัจจุบันต่างยอมรับว่าจิตใจเป็นสิ่งควบคุมการ กระทำของกาย สาเหตุสำคัญของอาการเจ็บป่วยทางร่างกาย ย่อมมีผลเนื่องมาจากจิตใจ และย่อมแก้ไขด้วยกระบวนการทางจิตใจ ดังเช่นที่นายแพทย์เฉก ธนะสิริ³⁾ ได้กล่าวไว้ว่า
“ ปรากฏการณ์ที่แสดงว่าจิตคุมกายนั้นจะเห็นได้ชัดแจ้งว่า หากเมื่อใดจิตของเราแปรปรวนรวนเรแล้วละก็ มันจะพาลให้อวัยวะต่างๆ ในร่างกายของเราเกิดระส่ำระสายทันที เช่น เกิดความวิตกกังวลอันจะนำไปสู่โรคหัวใจและหลอดเลือดได้ง่าย หรือเกิดแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ หรือความดันโลหิตสูง อันจะนำไปสู่เส้นเลือดในสมองแตกหรืออุดตัน นอนไม่หลับ โรคประสาท อาหารไม่ย่อย ท้องผูก อ่อนแรง รวมไปถึงความรู้สึกทางเพศเสื่อมทันที เป็นต้น”

 Thus, the current medical view is that the mind has a psychosomatic effect on our physical condition:3

“The control of the mind over the body can be seen clearly whenever one's mind is run down - it brings immediate dysfunction to one's body organs, for example, anxiety brings cardiovascular diseases or gastric/intestinal ulcers or high blood pressure, causing brain haemorrhages or blood clots, insomnia, neurosis, indigestion, constipation, fatigue and reduced sexual appetite”.

现在医学都认为心是控制整个身体，生病的时候往往都会跟心绪有
关，并且有很多都是从心绪开始解决，就像Thanasiri3 医生说：
“心控制身体的现象可以看得出，如果心有变化时， 那将会使得我们体内各个器官的工作混乱，比如说:心忧 虑时’可能影响让人容易患心脏病、血管病等等，或者会 使得肠胃受伤和髙血压，那样的话将会使得血管爆烈、睡

เนื่องจากว่าใจนั้นมีหน้าที่รับรู้สิ่งที่มากระทบตามทวารต่างๆ เช่น ตา หู จมูก ลิ้น และสัมผัสทางกาย ใจยังทำหน้าที่จำสิ่งที่เป็นสัญญาขันธ์ดังกล่าว และยังทำหน้าที่นึกคิดและตัดสิน ตลอดจนสั่งการไปยังอวัยวะต่างๆ เช่น สมอง แล้วผ่านไปยังอวัยวะและระบบประสาทให้ดำเนินการตามที่ใจต้องการ ดังนั้น ใจจึงเปรียบเสมือนโปรแกรมหรือซอร์ฟแวร์ของคอมพิวเตอร์ ที่มีสมองคือ CPU เป็นหน่วยความจำกลาง และคอมพิวเตอร์จะดำเนินการได้จะต้องมีซอร์ฟแวร์ดังกล่าวคอยควบคุม ดังนั้นพฤติกรรมของมนุษย์ ทั้งในเชิงบวกและในเชิงลบ ย่อมเกิดจากการกระตุ้นและสั่งการจากใจ นั่นคือ สุขภาพทางใจย่อมส่งผลต่อสุขภาพทางกาย ดังผลจากการศึกษาทางการแพทย์สมัยใหม่ ได้กล่าวถึงความสัมพันธ์อย่างแนบแน่นระหว่างกายกับใจที่มีผลต่อสุขภาพว่า
“ เมื่อมีความเครียดเกิดขึ้นในใจระบบแรกที่จะถูกกระทบแล้วส่งผลไปสู่ระบบอื่น คือ ระบบการไหลเวียนของเลือด กรดแลกติกและแร่เกลือโซเดียมในเลือดจะสูงขึ้นทันที ส่วนแร่เกลือโปแตสเซียมจะต่ำลง เคมีในเลือดที่ผันผวนนี้เองจะไปกระตุ้นต่อมและอวัยวะต่างๆ ให้เกิดความผิดปกติยิ่งไปกว่านั้นร่างกายจำเป็นต้องเผาผลาญออกซิเจนจำนวนมาก ขึ้น ดังนั้นการหายใจถี่ขึ้นทำให้รู้สึกเหนื่อย ใจสั่น เหงื่อออกชุ่มตัว โดยเฉพาะฝ่ามือ”⁴⁾

 Because the mind functions to perceive, remember, think and know as well as controlling the physical organs via the nervous system, it can be compared to the software of a computer. The brain and nervous system can be compared to the computer hardware. A computer cannot operate without software. It is therefore no surprise to find that the state of our mind can affect the health of our body - a fact confirmed by medical studies:4

“When one's mind is stressed, there is an immediate effect on one's physical condition - namely, circulation, raised blood lactic acid and sodium levels, and decreased potassium levels. The change of blood chemistry causes organic imbalance. Metabolism is raised increasing oxygen combustion, faster breathing fatigue, heartbeat irregularity, and clammy palms”.

经常是睡不着、头痛、心发抖,这样一来其它系统就会更 加严重,因为身体休息不够，各种癌症往往是因为长期积 累的紧张而导致的，长期的紧张往往会在体内产生毒素5(Toxic )0 ”
จากประสบการณ์ของผู้คนทั่วไป เมื่อจิตใจมีความเครียด ย่อมจะมีลักษณะดังนี้ คือใจสั่น เหนื่อยง่ายโดยเฉพาะเมื่อมีอาการตื่นเต้น ตกใจ ประหม่า หรือเกิดอาการเครียดโดยเฉียบพลัน ซึ่งเป็นอาการทางใจที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพหรือร่างกาย โรคภัยไข้เจ็บก็จะตามมา ทางการแพทย์สมัยใหม่ระบุต่อไปอีกว่า
“ กล้ามเนื้อต่างๆ ทำงานมากขึ้น ทำให้เกิดอาการหมดแรง ปวดกล้ามเนื้อ ต่อมหมวกไตหลั่งสารแอดรีนาลีนสูง ทำให้กลายเป็นเบาหวานได้ง่ายขึ้น กระเพาะอาหารขับกรดออกมามากกว่าปกติ โอกาสเป็นแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้มากขึ้น ระบบทางเดินอาหารอาจจะเกิดอาการท้องเสีย ท้องผูก หรือทั้งสองอย่างได้ ด้านระบบประสาท ทำให้นอนไม่หลับ ปวดหัว ใจสั่น ก็จะยิ่งทำให้อาการของระบบต่างๆ หนักขึ้น เพราะร่างกายพักผ่อนไม่เพียงพอ โอกาสเป็นโรคมะเร็งของอวัยวะใดอวัยวะหนึ่งย่อมเกิดขึ้นได้ง่ายเพราะความ เครียดสะสมในใจมาเป็นแรมปี สร้างสารพิษ (Toxic) เกิดขึ้นในร่างกาย”⁵⁾..

 The physical imbalance caused by stress is also recognized by modern medicine:5

“The muscles overwork leading to fatigue, muscle aches and excessive excretion of adrenaline by the pituitary making the patient more susceptible to diabetes; the stomach secretes excessive levels of pepsin increasing susceptibility to ulcers of the stomach,, intestine and colon; diarrhoea, and/or constipation may be caused. Imbalance of the nervous system causes insomnia, headaches, and heart tremors which may increase the seriousness of other systems because the body has insufficient rest. The opportunity to suffer from cancer in any one organ will happen because as stress accumulates in the mind, over the years toxic substances will be deposited in the body.

 อีกด้านหนึ่ง อาการป่วยของคนไข้ทางร่างกายย่อมส่งผลไปสู่ทางจิตใจได้เช่นเดียวกัน เพราะโรคร้ายแรงและคุกคามต่อชีวิต ย่อมมีผลต่อจิตใจและพฤติกรรมของผู้ป่วย ดังเช่น เมื่อผู้ป่วยรู้ตัวว่าตนเอง เป็นมะเร็งหรือเริ่มสงสัยว่าจะเป็น ผู้ป่วยก็จะมีอาการตกใจ เกิดความกังวล อาจจะพยายามบ่ายเบี่ยง ปฏิเสธ ไม่ยอมรับว่าตนเองเป็นเช่นนั้น ทั้งนี้นายแพทย์ประภาส อุครานันท์⁶⁾ จิตแพทย์แห่งโรงพยาบาลนิติจิตเวช ได้กล่าวถึงพฤติกรรมทางจิตใจและพฤติกรรมของผู้ป่วย เมื่อตรวจพบว่าเป็นโรคมะเร็ง โดยสรุปว่าในเบื้องต้น ผู้ป่วยจะตกใจและปฏิเสธอาจจะโทษแพทย์ว่าตรวจผิด อาจจะไปตรวจใหม่เพื่อยืนยันว่าตนเองไม่ได้เป็นโรคดังกล่าว ต่อมาเมื่อได้รับการยืนยันว่าเป็นโรคจริง ผู้ป่วยก็จะเริ่มมีอาการทางจิตใจ คือ กังวล สับสน และโกรธ(Anxiet and anger)ซึ่งอาจจะแสดงอาการออกมาด้วยความก้าวร้าวทั้งทางกิริยาและคำพูด และเมื่อผ่านระยะนี้ไป ผู้ป่วยก็จะเริ่มสงบใจลงบ้าง แต่จะรู้สึกต่อรองในใจว่า อาจจะไม่เป็นโรคดังกล่าว หากมีการตรวจที่ละเอียดกว่านี้ แต่กระนั้นจะเริ่มมีอาการซึมเศร้า รู้สึกหมดหวัง และเริ่มจะยอมรับความจริง ว่าตนเองอาจจะเป็นโรคนั้นจริงๆ ระยะนี้ผู้ป่วยจะกินไม่ได้ นอนไม่หลับ มีอาการเหม่อลอย นายแพทย์ประภาส กล่าวว่าเป็นระยะสำคัญที่จะต้องให้ความสนใจผู้ป่วยโดยเฉพาะทางจิตใจให้มาก ขึ้น เพราะระยะนี้อาจจะนำไปสู่ความเป็นโรคจิตได้ ตามปกติจิตแพทย์ก็จะทำจิตบำบัด จนกว่าผู้ป่วยจะถึงระยะที่ยอมรับความจริงได้มากขึ้น และเริ่มสนใจที่จะยอมให้แพทย์รักษา ซึ่งในทางการแพทย์นั้นถือว่า การรักษาทางใจมีความสำคัญ ทั้งนี้นายแพทย์ประภาสได้สรุปว่า การที่จะทำให้ผู้ป่วยรู้สึกสบายใจและยอมรับการรักษาโรคอย่างมีประสิทธิภาพ นั้นควรจะทำสมาธิ อันเป็นการรักษาที่จิตใจและสามารถส่งผลต่อการรักษาทางร่างกาย ที่ได้ผล

In addition, physical disease affects a patient’s mind. Life-threatening illness affects both the mind and the behavior of the patient. If a patient knows or suspects they have cancer, they will also display symptoms of shock, anxiety, and denial - rather than acceptance of the disease. A distinction can be made between the symptomology of the illness and the symptomology of the mental response to the illness.

When a cancer patient is found to have cancer, usually such a patient will start by feeling frightened and refusing to accept they have the disease; they may accuse the physician of being mistaken or may demand a re-test. Later, when the re-test confirms the original results, the patient will start to show the symptomology of mental response to the illness: anxiety, confusion and anger. The symptoms may manifest themselves in an aggressive manner of speech and behavior. After a certain period, the patient starts to calm down, but they will still have mental dissonance that had they had a more detailed examination, they would have been spared the disease. As the acceptance sets in, the symptoms of depression become manifest with signs like insomnia, loss of appetite and absent-mindedness. During this period, relatives should pay attention to the patient, especially their mental condition, to prevent the situation worsening to the point of psychosis. Normally, psychiatrists give medical help to a patient who has recently learned of chronic illness, until the patient can accept their illness and start the treatment proper. In medical terms, the treatment of the mental symptoms is crucial - and in this respect, meditation can do much to aid the mental symptoms of such diseases -helping to put the patient at ease and accept the physical treatment gracefully.6

另一方面，人体生病也会对心产生影响，因为疾病会对生命产生威 胁，往往会对病人的心理行为产生影响，比如：病人知道自己有癌症或 者怀疑自己生病了，往往会担心、惊慌，甚至会回避不愿意承认自己生 病，因此布拉帕安科纳(音译)心理医生6说：当人刚开始接受检查发现自 己得癌症，病人往往会惊慌，并且会否认，可能会责怪医生检查错误， 为了确认自己不生病可能会重新去检查，接下来当确认到自己真的生病 了，病人就开始有心理反应，担心和愤怒，可能会发脾气和做出轨的行 为，过了一段时间后心理可能会安定，但仍抱着一线希望、心里想可能 不是癌症，如果再进一步仔细检查，若结果仍是一样，那时就真的绝望 了，并且开始接受现实觉得自己真的没得救了，这个阶段时的病人往往 吃不下睡不着，精神不振。布拉帕安科纳医生说：这段时间要多对病人 进行了解关心，这点非常重要，因为这个阶段还可能会产生精神病，一 般来说医生都会对这样的病人进行心理治疗，等到病人接受现实后，才 开始治疗他们的癌症。布拉帕安科纳医生说进行心理治疗是非常重要的， 如果想让病人愿意接受治疗，从而达到良好的疗效。那就应该学习禅定， 禅定不只可以治疗心理问题，还对身体有很多好处。
1、从

Phraratchaworamuni 说: