สมาธิ คืออะไรเมื่อกล่าวถึงสมาธิ ต้องเข้าใจในเบื้องต้นว่า สมาธิมิใช่เรื่องของฤๅษีชีไพร หรือมิใช่เป็นเรื่องที่ประพฤติปฏิบัติได้เฉพาะผู้ที่เป็นนักบวชเท่านั้น แต่สมาธิเป็นเรื่องของการฝึกฝนอบรมจิตใจ และเป็นการพัฒนาจิตใจให้มีความมั่นคง ตั้งมั่น และทำให้มีคุณภาพทางจิตใจที่ดีขึ้น ซึ่งในทางพระพุทธศาสนานั้น สมาธิสามารถประพฤติปฏิบัติได้ ทั้งเพื่อประโยชน์สุขต่อชีวิตในเพศภาวะของผู้ที่ยังครองเรือน และยังเป็นการปฏิบัติเพื่อนำไปสู่ความหลุดพ้นสำหรับผู้ที่เป็นนักบวชอีกด้วย แต่อย่างไรก็ตาม สมาธิถือเป็นเรื่องสากล กล่าวคือ มิใช่เฉพาะพุทธศาสนิกชนเท่านั้นที่จะสามารถปฏิบัติสมาธิได้ แม้ผู้ที่นับถือศาสนาอื่นก็สามารถปฏิบัติสมาธิได้เช่นเดียวกัน ทั้งนี้ การฝึกสมาธิจะเน้นให้ความสำคัญของการลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง เพราะนอกจากจะทำให้ผู้ปฏิบัติเห็นผลด้วยตนเองแล้ว หากมีข้อสงสัยในเชิงปฏิบัติ ก็สามารถที่จะสอบถามจากผู้รู้ผู้ชำนาญได้อย่างตรงเป้าหมายหรือตรงต่อ ประสบการณ์ที่ตนเองได้ปฏิบัติมา และถึงแม้จะมีการอธิบายรายละเอียดความรู้ของสมาธิในเชิงทฤษฎี แต่กระนั้นก็มิอาจที่จะละเลยสมาธิในเชิงปฏิบัติได้
Meditation Defined
Contrary to popular Buddhist opinion, meditation is not intended as a practice exclusively for monks and nuns. Meditation is accessible to everyone as a way to train and develop the mind to become more stable, focussed and effective. From a Buddhist point of view, meditation is also a practical way to bring happiness in life for laypeople and as a way for monastics to attain liberation. Meditation is not just for Buddhists however, but can be practised by those of all religions or even those who have no religion. It is importance to practice meditation first-hand because it is not by reading about it or discussing it that practitioners will get results. Furthermore, if one has any doubts which come up as the result of practice, one can further one’s understanding by seeking guidance from those more experienced in meditation than oneself. Practice cannot be substituted for by even the most detailed study of meditation theory.
第一课禅定是什么？
当谈到禅定的时候，我们都知道禅定不只是隐士，也不是出家修行 之人才能做的。禅定能培养精神，能让心情稳定、也能使心的品质变得 更好，因此每个人都是可以修习禅定的。居士若修习禅定，对生活也是 有所帮助的，甚至还能让修行者脱离苦海，不管怎么样，禅定仍是国际 性的，就是说不仅是佛教徒可以修习，其它宗教信徒也能修习的。学习 禅定重要的是强调自我实修，除了能看到成果之外，如果在实修过程中 有何疑问，也可以向其他有良好经验的人士咨询，或向他们学习等等。 虽然对禅定理论和相关知识有了详细的了解后，我们仍然不能忽视禅定 的各项实修活动。
1.1 ส่วนประกอบของมนุษย์
1.1.1 กาย
การปฏิบัติสมาธิ แม้จะเป็นเรื่องของการอบรมทางจิตใจ แต่ก็ยังมีความสัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกับทางกาย ทั้งนี้หากจะกล่าวโดยทั่วไปนั้น คนเราจะมีส่วนประกอบใหญ่ๆ อยู่ 2 ส่วนคือ กายกับใจกาย คือ ส่วนที่เป็นเนื้อ หนัง กระดูก ปอด
ตับ หัวใจ ไต ฯลฯ ตามที่เรา เห็นกันอยู่แล้ว ประกอบขึ้นด้วยธาตุดิน น้ำ ลม
ไฟ อากาศ ส่วนหนึ่งของร่างกาย ประกอบด้วยธาตุส่วนที่ละเอียดมาก เรียกว่า
ประสาทมีอยู่ 5 ส่วนด้วยกันคือ ประสาทตาใช้ดู ประสาทหูใช้ฟัง
ประสาทจมูกใช้ดม ประสาทลิ้นใช้ลิ้มรส ประสาท กายใช้สัมผัส1.1 Components of the Human Being
Our human being is composed of a physical body and a mind:
1.1.1 The Physical Body: Our body is the part of ourselves made up of flesh and bones, skin and bodily organs -the part of ourselves visible to the eye. On a deeper level, the body is composed of elements [dhaatu]; earth, water, wind and fire. Five parts of our body are composed of very delicate elements called “the external senses”: our eyes, ears, nose, tastebuds and tactile sensors all over the surface of our body. Although meditation practice almost entirely concerns the training of the mind, the practice is also related to our body.
1. 1人体的构造
1.1.1身体
学习和实修禅定，虽然是培养精神，但还是跟身体有一定的关系。 一般来说我们人的构造是由两大部分组成，即是身和心。
身就是：肉体，皮肤，骨头，肺，肾，心脏，肝，
还包括地、水、火、风、空，至于人体五个神经系统，眼 睛是用来看东西的，耳朵是用来听声音的，鼻子是闻味道 的，舌头是尝味道的，身体是用来感触的。
1.1.2 ใจ
ดวงใจ คือธาตุกายสิทธิ์ชนิดหนึ่ง
ซึ่งครองอยู่ในร่างกายคนที่ยังมีชีวิตอยู่ ใจไม่ใช่หัวใจ
เพราะหัวใจเป็นกล้ามเนื้อส่วนหนึ่งของร่างกาย แต่ใจอยู่ในลักษณะของพลังงาน
จัดเป็นนามธรรมมองด้วยตาเปล่าไม่เห็นและไม่สามารถใช้เครื่องมือทางวิทยา
ศาสตร์ใดๆ ค้นหาได้ ใจอาศัยอยู่ในกาย
สามารถทำงานได้ด้วยการคิดอย่างคล่องแคล่วไปทีละเรื่อง และคิดไปได้ไกลๆ
ตลอดจนสามารถบังคับควบคุมกายให้ทำกิริยาอาการต่างๆ ได้
โดยมีฐานที่ตั้งถาวรอยู่ที่ศูนย์กลางกาย
ใจมีอำนาจรู้ได้ ทำหน้าที่ประสานงานกับประสาททั้ง 5 นั้น ด้วยการ
1) บังคับใช้ประสาททั้ง 5 (ประสาทตา หู จมูก ลิ้น กาย)
2) รับรู้สิ่งที่เกิดขึ้นกับประสาททั้ง 5 ด้วยอาการ 4 อย่าง1) คือ
เห็น ได้แก่ รับภาพ รับเสียง รับกลิ่น รับรส รับโผฏฐัพพะ (สิ่งแตะต้องกาย) รับอารมณ์ที่กระทบ ผ่านมาทางประสาททั้ง 5 แล้วเปลี่ยนสิ่งที่มากระทบเหล่านั้นทั้งหมดให้เป็นภาพ
จำ ได้แก่ บันทึกภาพต่างๆ ที่ผ่านมาแล้วนั้นไว้อย่างรวดเร็วเหมือนภาพที่ถูกบันทึกไว้ในฟิล์ม ภาพยนตร์เพื่อเก็บไว้เป็นข้อมูลต่อไป
คิด ได้แก่ ใคร่ครวญพิจารณาข้อมูลต่างๆ ที่จำได้แล้วนั้น ไปในทำนองว่า ดี ชั่ว ชอบ ชัง หรือเฉยๆ
รู้ ได้แก่ ตัดสินใจเชื่อหรือรับทราบสภาพสิ่งต่างๆ (ที่มากระทบกับประสาททั้ง 5 ก่อนที่จะรับ และจำได้ ) ว่าเป็นอย่างนั้นอย่างนี้
1)controlling them directly;
2)controlling the four faculties concerning each of them:1
• Perception: by receiving the images, sounds, perfumes, tastes and touches, converting them to images.
• Memory: by recording all the converted sensory images, as if like movies on film, for use in the future.
• Thought: by processing memorized data in a precursory way to categorize it as good or bad, liked, hated or neutral.
• Knowing: processing data received from the five senses through to the level of knowledge.
1.1.2 心
在此所谓人的“心”并不是在身体内的心脏。因为 心脏是人体内的肌肉，但心是抽象的，肉眼无法看见，也 不可能用其它仪器看得到。心在人体内可以顺利的工作，
能一件一件事地思考，又快又远，还可以控制我们的身体 去做任何行动，它的固定安定处是身体中央点。
“心”有认知的能力，有协调以下五种神经工作的义务：
1.约束着五种神经系统〈视觉、听觉、嗅觉、味觉、触觉〉
2.要承受五种神经系统而产生的四种反应、
受：即遇到外界的影像、声音、味道、感觉(身体接触到的感受〉等等， 当接收到来自五种神经系统的反应后，再将其转换成画面。
想：即是把所发生过的事情迅速记录下来，就像电影的胶片一样收集各 种画面，使影像能够存起来。
行：即是思考判断各种事情，审查事物是爱恨，善恶还是中庸。
识：就是相信或者接受其它事情，看看到底是这样的，还是那样。
การที่มนุษย์ประกอบด้วยกายและใจนี้เอง จึงได้ชื่อว่าเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ เพราะหากมนุษย์ขาดร่างกายมีแต่เพียงใจ หรือดวงจิต เราก็เรียกมนุษย์ผู้นั้นว่า อมนุษย์ เช่น ผี สาง เปรต อสุรกาย เป็นต้น ในทางตรงกันข้าม ถ้าหากผู้นั้นมีแต่ร่างกาย แต่ไม่มีจิตใจ ท่านก็เรียกว่า คนตาย ดังนั้นทั้งร่างกายและใจ จึงได้ชื่อว่าเป็นพื้นฐานของความเป็นมนุษย์ เมื่อเป็นมนุษย์ก็สามารถฝึกสมาธิได้ ซึ่งต่างจากสัตว์ทั่วไปที่อยู่ในโลกที่แม้มีทั้งร่างกายและจิตใจ แต่ก็ไม่สามารถจะฝึกสมาธิได้2)
A complete human must have both body and mind. If someone has no body but only mind, we refer to them as a ghost or disembodied spirit or a being belonging to a nonhuman realm of existence. Someone who has a body but no mind is called a corpse. Therefore having both body and mind is the minimum requirement for being a human being. Humans are different from other forms of life because human beings are able to meditate. Although other beings may have both body and mind, they are unable to meditate.2
人类是由身和心组成的，如果没有身只有心；那称为灵魂，这样就 不完美了。我们也把那细人身叫做“非人”例如：鬼魂，饿鬼，阿修罗…… 等等；与此相反的，如果只有身体而没有心，那只能叫做“尸体”，因此 身体和心是人类的基础组成部分。人类跟动物是有区别的，人类是可以 修习禅定，但动物虽然有心和身体，却无法修习2。
1 Phrabhavanaviriyakhun (Phadej Dattajivo). Essential Knowledge for Buddhists (Thai title = Chao Puth Tong Roo) (Bangkok: Aksornbandit, 1988), pi 1.
2 Animals can hardly practice meditation because the condition and quality of mind is inferior to that of humans. Buddhism includes animals as a one of the realms of existence in the unfortunate (hell) realms (e.g. the major hells, hungry ghosts, monster, and animals). Further details can be found in GL101 on Buddhist Cosmology.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น